Ο Illuminatus εδώ και καιρό προσπαθεί να βρει απαντήσεις στα αινίγματα που μόνο τα μάτια του μπορούν να παρατηρήσουν. Τον απασχολεί πολύ η κατάρα που φαίνεται να έχει τυλίξει το Cult of Augurs και κάνει κάθε συμβούλιο μουγκό και ανούσιο. Στις αναζητήσεις του στη βιβλιοθήκη του Templum Remi, αυτό που του εστιάζει το ενδιαφέρον ειναι μια σειρά από περιγραφές για το Fons Ater. Η σπηλιά αφήνει εικόνες στη μνήμη του, εικόνες που τον ακολουθούν για νύχτες. Ο Illuminatus αποφασίζει να ενημερωθεί καλύτερα και αναζητά την σοφία του Avitus. Οδηγείται στο Μαντείο του Avitus στο Aventine, την νέα δημόσια κατοικία του epulon.
O Avitus προβληματίζεται ιδιαίτερα ακούγοντας το πνευματικό του παιδί να μιλά για το Fons Ater. Έχει μπλέξει με πολύ μεγαλύτερα ζητήματα από ότι αντιλαμβάνεται, φοβάται ο Avitus. Η σκοτεινή σπηλιά κρύβει τρέλα και μαγεία που είναι επικίνδυνη και καλύτερα να μην διαταράσσεται. Ο Illuminatus επιμένει: η ομίχλη που νοιώθει στην αίθουσα του Templum Remi έχει την ίδια φύση με τα οράματα του Fons Ater! Ό,τι έχει καταραστεί τον ναό έχει σχέση με εκείνη την μυστήρια τρύπα, και πρέπει να το δει με τα μάτια του για να καταλάβει. Τελικά ο Avitus πείθεται να μοιραστεί την γνώση του και να οδηγήσει τον Illuminatus μέσα από τις ξεχασμένες σήραγγες προς το Fons Ater, και καλεί τον Αίαντα για συνοδεία.
Πριν ξεκινήσουν, ο Avitus θυμάται κάποια αποσπάσματα για το Fons Ater που είχε διαβάσει σε ένα βιβλίο για την αρχή της Ρώμης από τον Macellarius Corbulo. Κατευθύνεται προς τη βιβλιοθήκη του Templum Remi, όπου ενημερώνεται πως το μοναδικό αντίτυπο βρίσκεται εδώ και έξι μήνες στην κατοχή του Rex Sancrorum Maxentian. Αποφασισμένος να μάθει όσα μπορεί, οδηγείται στην έπαυλη του Macellarius για να ακούσει τις πληροφορίες από την πηγή.
Ο πληθωρικός Macellarius μοιράζεται όσα ξέρει: το μέρος προϋπήρχε της Ρώμης, τα τούνελ της Νεκρόπολης έπεσαν τυχαία πάνω του. Στους πρώτους αιώνες χρησιμοποιούνταν για μαύρη μαγεία των πρωτόλειων θεών της περιοχής πριν καταφθάσει το δωδεκάθεο. Εδώ και αιώνες, η πρόσβαση και η χρήση του μέρους για τελετές τιμωρείται με θάνατο ενώ ο τρόπος προσέγγισής του έχει χαθεί στην θεωρία. Ο Avitus τον ευχαριστεί και τον ενημερώνει πως σκοπεύει να κατέβει στη σπηλιά και πως θα του εξιστορίσει ότι ανακαλύψει.
Κατάδυση
Την ερχόμενη νύχτα, οι τρεις Propinqui ξεκινούν προς τα ξεχασμένα τουνελ της νεκρόπολης που οδηγούν προς το Fons Ater. Διασχίζουν τα βραχώδη σκοτεινά λαγούμια, που σείονται κάθε λίγο, όπου ψίθυροι σε τριγυρίζουν και δεκάδες μάτια σε παρατηρουν στο σκοτάδι, ανασαίνοντας στην πλάτη σου. Αν και κάποιες παρουσίες γίνονται αισθητές τριγύρω, κανείς δεν εμποδίζει την άφιξη της ομάδας στην πόρτα της φοβερής σπηλιάς.
Τα μάτια του Illuminatus δεν ενοχλούνται από το απόλυτο σκοτάδι. Παρατηρεί με ενδιαφέρον τα χοντροκομμένα γλυπτά που γεμίζουν όλη την μπρούντζινη μπροστινή πύλη: σκηνές βιαιοπραγίας, σαδισμού και αιμολαγνείας με άφθονη δόση φρίκης και τρέλας. Ο vaticinator τραβαει την πύλη, οι τρεις τους περνάν τον μηχανισμό της εισόδου και εισέρχονται στο κατασκότεινο Fons Ater.
Όσο ο Avitus και ο Αίαντας περιμένουν στο σκοτάδι, ο Illuminatus περιεργάζεται το τοπίο. Η σπηλιά είναι τεράστια, με πολλές καταλήξεις και τουνελ να συνεχίζουν προς διάφορες κατευθύνσεις. Αποφασίζει να εστιάσει στους ψιθύρους της σπηλιάς: γλυκές σαγηνευτικές φωνές τον καλούν να γευτεί την γνώση, να αγγίξει τα φυλαχτά που γεμίζουν το πάτωμα κοντά στην είσοδο. Αποφασίζει να ακολουθήσει, και αγγίζει δειλά ένα φυλαχτό...
Ένας καταιγισμός εικόνων πλημμυρίζει το μυαλό του - σκοτεινές κατάρες βαθειά στο παρελθόν, ο μάγος και το θύμα του, δύναμη και μαραζώματα. Τινάζεται, και ακουμπά μερικά άλλα φυλαχτά. Οι εικόνες μπαίνουν ελεύθερα στο μυαλό του χωρίς να τις προσκαλέσει, προσφέροντας απλόχερα τις εμπειρίες τους. Κάθε εμπειρία και ένα τίναγμα, κάθε εικόνα και περισσότερος πόνος να χτυπά την συνείδηση του Illuminatus. Μη έχοντας έλεγχο του εαυτού του, τρέχει και σέρνεται στο πάτωμα λαμβάνοντας ολοένα και περισσότερα ερεθίσματα.
Ο Αίαντας και ο Avitus τα έχουν χάσει! Ακουν τον Illuminatus να παραπαίει μέσα στο σκοτάδι ουρλιάζοντας από πόνο, και προσπαθούν όσο γρηγορότερα μπορούν να κατευθυνθούν τυφλά προς το μέρος του ανάμεσα στους σταλακτίτες. Ο Illuminatus υπερφορτίζεται από εικόνες, αρχίζει να ακούει τα chantings από τις αρχέγονες κατάρες και να βλέπει τα αποτελέσματα, κάθε φυλαχτό μέσα στο χώρο ανάβει φλόγες στα μάτια του και η μόνη διαφυγή είναι οι μαύρες πηχτές λίμνες. Ζητώντας διαφυγή και με το beast έτοιμο να εκραγεί μέσα του, βουτάει στο άγνωστο υγρό.
Τελευταία στιγμή ο Avitus ακουμπά με το χέρι του το βυθιζόμενο σώμα του Illuminatus και τον τραβά στην επιφάνεια. Ο Αίαντας τον φορτώνεται και φεύγουν τρέχοντας προς την έξοδο. Διασχίζουν τις διπλές πόρτες, και βγαίνοντας στις μεγάλες σκάλες παρατηρούν πως δεν είναι πια μόνοι... συρσίματα στο πάτωμα ακούγονται από απέναντι και το predator's taint ηλεκτρίζει την ατμόσφαιρα.
Ο vaticinator ψιθυρίζει μια επίκληση στον Πλούτωνα και ανάβει μια φλόγα - αμέσως τα πλάσματα σέρνονται μακριά από το φως, διακρίνονται μισή ντουζίνα φιγούρες, ίσως και παραπάνω. Οι ήρωες δεν χάνουν χρόνο, και με τον αναίσθητο Illuminatus να παραληρεί στην πλάτη του Αίαντα, ανεβαίνουν τις σκάλες. Φτάνοντας στην πάνω μεριά, ακούν βραχνά λόγια της πέτρας να επικαλούνται άγνωστες δυνάμεις, και η φλόγα του Avitus σβηνει. Οι θεοί του Avitus μοιάζουν μακριά από αυτό το μέρος... Επιστρέφουν εσπευσμένα στον προθάλαμο ανάμεσα στις δυο πύλες του Fons Ater, όπου και περιμένουν αρκετή ώρα ώσπου να συνέλθει ο Illuminatus. Όταν πια αυτός σηκώνεται βαρειά καταπονημένος, αποφασίζουν να κάνουν την ηρωική έξοδο.
Στην σκάλα βρίσκονται ένα τσούρμο πλάσματα, ανθρωποειδή που σέρνονται στο χώμα, με ένα άβουλο beast να τα περιτριγυρίζει. Στο κέντρο μια αντρική φιγούρα από σκοτάδι, σηκώνει τα χέρια του και λέει κάποιες λέξεις. Ο Illuminatus τον καταλαβαίνει: τους αποκαλεί εισβολείς και ξένους. Οι εικόνες που πήρε από το Fons Ater το επιτρέπουν να καταλαβαίνει μέρη της γλώσσας, και ανταπαντά: δεν ειμαι ξένος, ανήκω εδώ. Το πλάσμα κοντοστέκεται και αποσύρεται, αφήνοντάς τους να περάσουν. Χωρις να χάσουν λεπτό, φεύγουν προς την ασφάλεια της νεκρόπολης στον ναό του Πλούτωνα.
Γρηγορες αποφάσεις
Ο Illuminatus είναι κατάμαυρος σε χρώμα, κάθε σπιθαμή του σώματως και των ρούχων του. Όπου ακούμπησε στον Αίαντα και τον Avitus επίσης έχει αφήσει κατάμαυρα ανεξίτηλα σημάδια. Συγκαλείται άμεσο συμβούλιο της Νοξ για ενημέρωση. Μετά την εξιστόρηση των πραγματων, η προφητεία του Avitus λέει μόνο πως "οι απαντήσεις βρίσκονται κάτω στη σπηλιά".
Την επόμενη δύση του ήλιου καταφθάνει μια εντολή σε κάθε epulon του Cult of Augurs, απευθείας. από την αρμοστεία του Rex Sancrorum. Αναφέρει πως έγινε παραβίαση του αβάτου του Fons Ater και ζητά από κάθε προφήτη να συμβάλλει στην αναζήτηση των υπαιτίων. Ο Avitus παγώνει - πώς είναι δυνατόν να μαθεύτηκε κάτι τέτοιο τόσο γρήγορα; Γιατί τέτοιο το ενδιαφέρον προσωπικά του Rex Sancrorum? Μετά από γρήγορη συνεννόηση με τη Φλαβιάνα δίνουν πρακτικά ουδέτερη προφητεία, και μαζεύονται για να αποφασίσουν δράση.
Ο Avitus περνά από τον Corbulo και του εξιστορεί συνοπτικά τα καθέκαστα. Ο Macellarius του δίνει μια λίστα με άλλα συγγράματα που είχε χρησιμοποιήσει όταν έγραψε την ιστορία του Fons Ater, και ο Avitus τρέχει στην βιβλιοθήκη. Τα βιβλία όλα είναι στην κατοχή του Rex Sancrorum, κάποια για πάνω από ένα χρόνο.
Στα μάτια της Νοξ είναι σαφής η ανάμειξη του Rex Sancrorum Maxentian με το Fons Ater. Είναι πλεον ζήτημα χρόνου μέχρι να αποκαλυφθεί το τι έγινε - πρέπει να ξεσκεπαστεί ότι βρώμικο μυστικό κρύβει το Fons Ater άμεσα. Ο Αίαντας, ο Illuminatus και ο Avitus αποφασίζουν να επιστρέψουν, παίρνοντας και δυο σκλάβους για δώρο στο υποχθόνιο πλάσμα.
Η αποκάλυψη
Η προσέγγιση είναι τεταμένη αλλά ασφαλής. Μπαίνοντας μέσα στο άβατο της σπηλιάς, ο Illuminatus νοιώθει ακόμη πιο ευάλωτος από πριν - οι εικόνες διευσδύουν από μόνες τους, ο χώρος ετοιμάζεται να του βιάσει την σκέψη. Χωρίς να χάσει χρόνο καλεί τον αυτόχθονα στην γλώσσα του, και αυτός αναδύεται από τα ενδότερα της σπηλιάς. Πλησιάζει κοντά, φέρνει την μια παλάμη του στο μέτωπο και ανοίγοντάς την αποκαλύπτει ένα μάτι. Ρωτά τον Illuminatus τι ζητά. Αυτός του ανταπαντά πως θέλει να λύσει την κατάρα που κάθεται στο Cult of Augurs. Το πλάσμα του ρωτά αν είναι διατεθειμένος να πληρώσει το τίμημα, όποιο τίμημα. Ο Illuminatus αποφασίζει να προχωρήσει, και το πλάσμα του υποδεικνύει να βυθιστεί στην λίμνη με το πηχτό μαύρο υγρό. Ακολουθεί.
Το πηχτό σκοτάδει τον καλύπτει. Βυθιζεται πολύ μέσα στη γη, ώσπου νοιώθει το πλάσμα μέσα από το υγρό να τον αγκαλιάζει. "Αυτό το σώμα έχει φθαρεί πολύ εδώ μέσα, χρειάζομαι ένα νέο σπίτι", ψιθυρίζει στο αυτί του vaticinator. "Γεύσου με!" Ο Illuminatus καταπίνει το καταμαυρο αίμα του πλάσματος, δέχεται την άγνωστη ψυχή στο σώμα του, και με τη μια νοιώθει το βάρος του ξενόφερτου πλάσματος να εκτοπίζει την ψυχή του στο υποσυνείδητο. Το πλάσμα που βγαίνει από τη λίμνη πια δεν είναι ο Illuminatus.
Ο ξενόφερτος εισβολέας λέει στον Illuminatus πως είναι δίκαιος - αυτό που του υποσχέθηκε τον περιμένει. Μπορεί να αποχαιρετήσει την προηγούμενή του ύπαρξη όπως κρίνει. Βγαίνοντας από το υγρό, ο Illuminatus διακρίνει το πέτρινο φυλαχτό με σφραγισμένο το χέρι του Rex Sancrorum , το pattern που δένει την άγια σάλα του Templum Remi ώστε ποτέ να μην απειλήσει την παντοκρατορία του άπληστου Maxentian. Αρπάζει την πλάκα, και με φόρα την σπάει πάνω σε έναν βράχο. Μαζεύει τα κομμάτια και τα παραδίδει στον Avitus. "Με αυτά θα τα καταφέρεις", του λέει. "Φύγετε". Ο Αίαντας αρνείται να αφήσει τον Illuminatus μέσα στη σπηλιά, αλλά αυτός τους αποχαιρετά, και παραδίδει το σώμα του στο αρχαίο πλάσμα του σκότους.
Πανικός στο Templum Remi
Ανεβαίνοντας στην Νεκρόπολη, ο Αίαντας και ο Avitus βλεπουν ότι όχλος έχει μαζευτεί μπροστά στο Templum Remi, και φήμες μιλούν για δολοφονία του Rex Sancrorum. Ο Avitus προσπερνά το πλήθος και εισέρχεται στο ναό, όπου οι Vaticinators είναι μαζεμένοι. Φαίνεται πως ο Rex Sancrorum αυτοαναφλέγηκε μέσα στις ιδιωτικές του κάμαρες και έγινε στάχτη σε έναν πίδακα φωτιάς. Ο Avitus φωνάζει στους πάντες πως έχει τις απαντήσεις και πως μια μεγάλη κατάρα και ένας μέγας προδότης φύγαν σήμερα από το Cult. Συγκαλείται εσπευσμένα συμβούλιο για να τους παρουσιάσει τις πληροφορίες.
Όταν έχει μαζευτεί το σώμα του Cult, ο Avitus παρουσιάζει στους πάντες την κατάρα που έδενε την αίθουσα του ναού, εξιστορεί το πώς ο Maxentian έκανε συμφωνίες με ακατονόμαστα πλάσματα και μαύρες μαγείες για να εδραιώσει την δική του παντοδυναμία. Τους δείχνει τα συντρίμια της πλάκας που έκλεινε την κατάρα, με την σφραγίδα του Maxentian και τους εξιστορεί τον ηρωισμό του Illuminatus. Τέλος, καλεί σε εγρήγορση το Cult, να ξυπνήσει και να ξαναβρεί τον ρόλο του στην καθημερινότητα της Ρώμης, στον αγώνα ενάντια στους εισβολείς Sanctified. Προτείνει μάλιστα και τον εαυτό του για να καλύψει τη θέση του Rex Sancrorum.
Μιλά η Horatia Vera, που επαινεί τον Avitus για τα κατορθώματα και τις αποκαλύψεις του. Θυμίζει την έντονη κριτική που ασκούσε στον Μαξεντιαν εδώ και καιρό, ζητά την θέση από το σώμα, και λέει πως εαν αναλάβει το καθήκον θα δώσει ένα περίοπτο πόστο στον Αvitus ως αναγνώριση της συμβολής του. Επίσης μπαίνει στον αγώνα ο αλλος magistrate, Appius Ferasius, ο οποίος ζητά το αξίωμα ως ο γηραιότερος.
Παρά την προτροπή του Avitus για άμεσες αποφάσεις, το Cult αποφασίζει τρεις μέρες συλλογισμού πριν την ψηφοφορία. Σε αυτό το διάστημα, ο Avitus αποσύρεται υπερ της Horatia Vera, επιλέγοντας τις καλές προοπτικές που του προφέρει η πρότασή της από μια αβέβαιη εκλογική μάχη. Έτσι το 329μΧ και με μεγάλη πλειοψηφία, το Cult of Augurs εκλέγει την Horatia Vera ως νέα Regina Sancrorum.